Jak rozpocząć przygodę z pszczelarstwem? Należy zaopatrzyć się w przeróżne narzędzia, ule, teren pod pasiekę… I oczywiście pszczoły! Wybór pomiędzy różnymi dostępnymi akcesoriami nie jest łatwy. Wielu początkujących może poczuć zdezorientowanie, gdy są przytłoczeni taką ilością różnych informacji. Produkcja miodu również nie jest prosta, a jeszcze bardziej skomplikowana jest produkcja mleczka pszczelego. W jaki sposób rozpocząć przygodę z pszczelarstwem? Oto krótki poradnik, w którym poruszymy najważniejsze kwestie bycia pszczelarzem. Należy pamiętać, że to jest zwykle sposób na życie, a także całoroczna praca. 

Jakie są podstawowe narzędzia pszczelarza?

Do podstawowych narzędzi pszczelarza zaliczają się oczywiście ule. Mogą być stworzone własnoręcznie lub zakupione, sprawdzone modele. Na początek warto wybrać gotowe ule, które stworzą odpowiednią przestrzeń dla pszczół. Należy zaopatrzyć się również w strój pszczelarski, który uchroni przed większością użądleń i sprawi, że praca będzie przyjemniejsza. Do narzędzi pomocniczych zaliczają się:

• Miotełka do omiatania pszczół z plastrów i krawędzi uli 
• Dłuto pszczelarskie — do rozbierania gniazda pszczół, wyjmowania ramek, czyszczenia i innych prac. 
• Podkurzacz — wytwarza dym, który w oczach pszczół wygląda niczym pożar. Dzięki niemu pszczoły nie zwracają uwagi na pszczelarza, dzięki czemu ochrania przed użądleniem 
• Wkładka wylotowa — pozwala regulować wielkość wejścia do ula w zależności od pory roku i siły rodziny
• Ramki — w nich pszczoły budują plastry 
• Węza pszczela — wytwarza się ją z wosku pszczelego lub tworzywa sztucznego, ułatwia budowę nowych plastrów

Po zakończeniu sezonu, należy narzędzia wyczyścić i poddać dezynfekcji. Warto również podczas zimowania pszczół przejrzeć cały sprzęt i sprawdzić, co należy naprawić czy wyczyścić.

Jak zacząć hodowlę pszczół?

Jak rozpocząć przygodę z pszczelarstwem? Oczywiście od założenia pasieki! Zaczynanie przygody z pszczelarstwem należy rozpocząć obowiązkowo od sprawdzenia odporności organizmu na jad pszczeli i kit pszczeli. Użądlenia pszczół są codziennością życia pszczelarza, dlatego powinien nie wykazywać reakcji alergicznej na jad pszczeli. Podobna kwestia z kitem — im mniejsza reakcja alergiczna organizmu, tym lepiej. Należy dowiedzieć się jak najwięcej o pszczołach i pasiekach. Wiele uczelni przekazuje wiedzę na temat pszczelarstwa, jednak wiedzę można czerpać również od sąsiedniego pszczelarza. Dzięki temu można uniknąć błędów, a także służyć radą. By założyć pasiekę, należy wybrać teren pod pasieczysko. Warto zwrócić uwagę na to, by pszczoły nie były uciążliwe dla sąsiadów, a także by była ustawiona co najmniej 10 metrów od granicy lub drogi, w pobliżu nie mogą znajdować się autostrady, zakłady przemysłowe oraz duże zbiorniki wodne. Pasieka musi być również osłonięta żywopłotem lub parkanem o wysokości co najmniej 3 metrów. Najlepiej sprawdzi się odludne miejsce o wystawie południowo-wschodniej i z zasobną bazą pożytkową. Wielkość pasieki należy dostosować do terenu. W jednym miejscu najlepiej postawić od 20 do 60 pni. Należy również zaopatrzyć się w odpowiedni sprzęt pszczelarski oraz odpowiednio wyposażyć pracownię pasieczną. Przy zakładaniu pasieki ważny jest wybór modeli ula i na początku nie konstruować go samemu. Najlepszymi modelami uli na początek to: 

• ul warszawski poszerzony
• ul Dadanta
• ul wielkopolski 
• ul Ostrowskiej 

Kolejnym krokiem jest wybór pszczół do hodowli. Na początek warto wybrać mniejsze pszczoły, wyselekcjonowane w kierunku żywotności, zdrowotności, miodności i łagodności. Należy również rozpoznać rośliny rosnące na terenie i sporządzić kalendarz fenologiczny. Należy przebadać okrąg o promieniu wynoszącym mniej więcej 3 km, określając czas kwitnienia i nektarowania roślin na nim rosnącym. Od nich zależy oszacowany poziom produkcji miodu i produktów pszczelich, a także zdrowotność pszczelej rodziny. Warto założyć kartę ula, w którym należy zawrzeć dokonane zmiany i stan ula, wraz z datą i uwagami.

Jak wytwarzać miód?

Przygoda z pszczelarstwem często wiąże się z korzyściami produkcji miodu. Nie jest to jednak takie proste, jak mogłoby się wydawać. Miód można zbierać najwcześniej w czerwcu. Wszystko zależy jednak od czasu kwitnięcia roślin miododajnych, które są obecne na terenie pasieki. Miodobrania w czerwcu mogą być przeprowadzone w przypadku miodów z wczesnych pożytków, takich jak miody rzepakowe czy mniszkowe. Lipiec jest głównym miesiącem, w którym przeprowadzane są miodobrania. Pracownia przypasieczna (pomieszczenie do miodobrania) powinna być wyposażona w stół do odsklepiania (z nożami i widelcami jako odsklepiacze), miodarkę, sita (pojedyncze oraz podwójne), wiadra do odbioru miodu z miodrarek oraz odstojniki, w którym miód może się klarować przez 24 godziny. Warto zaopatrzyć się również w pojemniki o różnej wielkości w zależności od ilości magazynowania miodu. 

Miód pszczeli może powstać jedynie z nektaru kwiatów i ze spadzi. Wyróżnia się jedynie trzy typy miodów: 

• miód nektarowy 
• miód spadziowy
• miód nektarowo-spadziowy 

Miód należy przechowywać w suchych, pozbawionych ostrych i przykrych zapachów miejscach, w szczelnych naczyniach i nienarażonych na promienie słoneczne. Miód pszczeli jest silnie higroskopijny, dlatego należy unikać wilgoci i obcych zapachów. Optymalna temperatura przechowywania to 8 stopni Celsjusza, jednak nie szkodzi mu przechowywanie w temperaturze pokojowej (18-25 stopni Celsjusza).

Jak zbierać i przechowywać mleczko pszczele?

Mleczko pszczele jest wydzieliną gruczołów gardzielowych pszczół karmicielek. Jest to substancja, która posiada ogromne właściwości witalne, matka pszczela odżywiana nim żyje nawet kilka lat. Mleczko pszczele jest nazywane eliksirem młodości. Pozyskiwanie mleczka pszczelego należy rozpocząć od przygotowania specjalnych ramek z miseczkami matecznikowymi, wykonanych z wosku lub tworzywa sztucznego. Mocowane są do drewnianych listewek i umieszczane w ulu. Należy przenieść larwy pszczele (jednodniowe) wraz z niewielką ilością pszczelego mleczka do miseczek matecznikowych, a następnie umieszczane są w gnieździe. Po trzech dniach, larwy są intensywnie karmione, praktycznie są zanurzone całkowicie w mleczku pszczelim. Następnie ramkę wyjmuje się z gniazda i przenosi do laboratorium. Tam ścina się mateczniki tuż nad poziomem mleczka i usuwa larwy. Mleczko pszczele należy przechowywać w jałowych naczyniach o pojemności 100 ml, a w szklanych buteleczkach można je magazynować do 2 tygodni w temperaturze 4 stopni Celsjusza.